W związku z rozporządzeniem z dnia 7 września bieżącego roku nr 36 wydanym przez Wojewodę Mazowieckiego w sprawie zwalczania wścieklizny zwierząt na terenie powiatu otwockiego, mińskiego, garwolińskiego, kozienickiego, radomskiego, zwoleńskiego, wołomińskiego, miasta Radom i miasta stołecznego Warszawy obowiązuje m.in.:
Nakaz:
- trzymania psów na smyczy lub na ogrodzonym terenie zamkniętym, a kotów w zamknięciu;
- pozostawiania zwierząt gospodarskich w okólnikach i na zamkniętych wybiegach
Zakaz:
- organizowania targów, wystaw, konkursów, pokazów z udziałem psów, kotów oraz innych zwierząt wrażliwych na wściekliznę oraz polowań i odłowów zwierząt łownych, za wyjątkiem odstrzałów sanitarnych dzików oraz polowań indywidualnych na dziki bez udziału psów i nagonki
Jak postępować w przypadku pogryzienia lub pokąsania przez dzikie zwierzę?
- dokładnie oczyść zranione miejsce – przemyj ranę ciepłą wodą z mydłem, a następnie dokładnie ją odkaź i zabandażuj (nie należy przedwcześnie tamować krwi, gdyż krew może też wypłukać wirusa z rany),
- niezwłocznie zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu lub zadzwoń na pogotowie ratunkowe lub numer 112,
- jeśli doszło do pogryzienia przez dzikie zwierzę, a nie ma możliwości podjęcia obserwacji weterynaryjnej zwierzęcia w kierunku wścieklizny, poddaj się szczepieniu przeciwko wściekliźnie,
- w przypadku pogryzienia przez zwierzęta domowe, należy ustalić właściciela zwierzęcia (imię, nazwisko, adres zamieszkania, ewentualnie kontakt telefoniczny), w celu zgłoszenia go do obserwacji weterynaryjnej w kierunku wścieklizny,
- jeżeli ustalenie właściciela zwierzęcia domowego jest niemożliwe, poddaj się szczepieniu
przeciwko wściekliźnie.
Jak postępować w przypadku pojawienia się dzikiego zwierzęcia na posesji?
- nie płosz go, zostaw otwartą bramę, a zwierzę samo spokojnie wróci do swojego naturalnego środowiska,
- gdy uznasz, że zwierzę zachowuje się nietypowo, powiadom służby interwencyjne, np. policję, straż miejską/gminną lub Powiatowego Lekarza Weterynarii – zwierzęta, które dziwnie się zachowuja , mogą być chore lub ranne.
Jak postępować w sytuacji natknięcia się na padłego lisa lub inne zwierzę?
- nie dotykaj zwłok zwierzęcia i jeśli to możliwe nie zbliżaj się do nich, powiadom niezwłocznie Powiatowego Lekarza Weterynarii,
- w miarę możliwości oznakuj miejsce znalezienia, by ułatwić jego odnalezienie przez odpowiednie służby.
Szczepienia zwierząt domowych i gospodarskich w celu zabezpieczenia przed chorobą.
W Polsce obowiązkowemu ochronnemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie, zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, podlegają psy powyżej 3. miesiąca życia (Posiadacze psów są obowiązani zaszczepić psy przeciwko wściekliźnie w terminie 30 dni od dnia ukończenia przez psa 3. miesiąca życia, a następnie nie rzadziej niż co 12 miesięcy od dnia ostatniego szczepienia – niedopełnienie obowiązku szczepienia skutkuje grzywną w wysokości do 500 złotych. Na obszarach występowania wścieklizny zalecane są również szczepienia kotów, a także zwierząt gospodarskich, jeśli mogą mieć one kontakt z dzikimi zwierzętami, takimi jak: lis, jenot, kuna, nietoperz itp. Odporność poszczepienna wytwarza się po ok 3 tygodniach.
Wścieklizna jest chorobą śmiertelną, która wg danych WHO rokrocznie powoduje zgon około 60 tysięcy osób.
Wścieklizna jest jedną z najdłużej znanych i najgroźniejszych chorób odzwierzęcych wywoływana przez wirus z rodzaju Lyssavirus, z rodziny Rhabdoviridae. Wścieklizna jest chorobą zakaźną dotykającą centralny układ nerwowy, na którą wrażliwe są wszystkie gatunki ssaków, w tym ludzie. Okres inkubacji choroby wynosi od kilku dni do kilku miesięcy. Wirus wścieklizny jest wrażliwy na wysoką temperaturę i światło słoneczne, ale jednocześnie jest wysoce odporny na niskie temperatury. Wirus wścieklizny przenosi się głównie poprzez kontakt śliny zakażonego zwierzęcia z uszkodzoną skórą lub błoną śluzową (pogryzienie, obfite zaślinienie). Zakażenie możliwe jest również m.in. drogą aerogenną (np. wdychania powietrza w jaskini, w której przebywają chore nietoperze), dospojówkową lub poprzez transplantację narządów. W Polsce rezerwuarem wścieklizny jest lis rudy.
Objawy wścieklizny Okres inkubacji choroby (czyli okres od momentu zakażenia do wystąpienia objawów klinicznych) jest różny i zależy m.in. od ilości wprowadzonego do organizmu wirusa, jego zjadliwości, wrót zakażenia (miejsca zranienia), charakteru (rozległości) ran oraz gatunku i wieku wrażliwego zwierzęcia. Przyjmuje się, że okres inkubacji u zwierząt trwa od kilku dni do ponad 7 lat, przy czym przeważnie wynosi:
- u małych zwierząt (pies, kot, owca, koza, świnia) – od kilku do 90 dni;
- u dużych zwierząt (bydło, koniowate) – od kilku do 180 dni.
Choroba może mieć postać cichą lub szałową, a jej objawy są różne i zależą od gatunku zwierzęcia:
- psy – występuje niepokój, nadmierna pobudliwość, włóczęgostwo, spożywanie niejadalnych przedmiotów, wzmożony popęd płciowy, agresja, ochrypłe szczekanie, ślinotok, opadanie żuchwy z wypadaniem języka, zez, niedowłady kończyn i inne porażenia;
- koty – odnotowuje się podobne objawy jak u psów, przy czym zwierzęta chowają się, uciekają, nieustannie miauczą, zachowują się agresywnie, a śmierć poprzedzona jest zwykle porażeniem kończyn;
- bydło – obserwuje się niestrawność i obniżone łaknienie, wzdęcie, zaparcie lub biegunkę, drgawki poszczególnych grup mięśni, ślinotok, parcie na przeszkody, ciągłe ryczenie, objawy podobne do rui, nienaturalne położenie głowy lub ogona, chwiejność i porażenia kończyn tylnych;
- świnie – występuje lękliwość, ochrypłe chrząkanie, kurczowe ruchy głowy i gryzienie ściółki;
- owce i kozy – odnotowuje się niepokój, wzmożony popęd płciowy, ochrypłe beczenie, nagle porażenia i upadki;
- konie – obserwuje się wpadanie na ściany stajni, drgawki mięśniowe, objawy kolkowe i częste oddawanie moczu;
- zwierzęta dzikie – głównym objawem jest utrata wrodzonego lęku. Występuje także agresja przejawiająca się atakami na zwierzęta domowe, gospodarskie i ludzi. Dodatkowo, u nietoperzy obserwuje się utratę zdolności lotu, nadpobudliwość na dotyk i dźwięk, przewracanie się na grzbiet i aktywność dzienną niespotykaną u zdrowych osobników.
Należy podkreślić, iż nie wszystkie wymienione objawy muszą wystąpić u każdego zwierzęcia zakażonego wirusem wścieklizny.
Dotychczas Mazowiecki Wojewódzki Lekarz Weterynarii poinformował o wykryciu 72 przypadków wścieklizny u zwierząt wolno żyjących na terenie województwa mazowieckiego w 2021
- przypadek w miejscowości Izabela (gm. Wiązowna, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 15 stycznia,
- przypadek w miejscowości Kołbiel (gm. Kołbiel, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 29 stycznia,
- przypadek w miejscowości Zakręt (gm. Wiązowna, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 12 lutego,
- przypadek w miejscowości Dębe Wielkie (gmina Dębe Wielkie, pow. miński), gatunek: lis, potwierdzono: 19 marca,
- przypadek w miejscowości Malcanów (gm. Wiązowna, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 26 marca,
- przypadek w miejscowości Zabieżki (gm. Celestynów, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 26 marca,
- przypadek w miejscowości Ponurzyca (gm. Celestynów, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 13 kwietnia,
- przypadek w miejscowości Sufczyn (gm. Kołbiel, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 13 kwietnia,
- przypadek w miejscowości Malcanów (gm. Wiązowna, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 13 kwietnia,
- przypadek w miejscowości Lasek (gm. Celestynów, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 13 kwietnia,
- przypadek w miejscowości Wola Władysławowska (gm. Garwolin, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 13 kwietnia,
- przypadek w miejscowości Wola Starogrodzka (gm. Parysów, pow. garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 23 kwietnia,
- przypadek w miejscowości Rudnik (gm. Osieck, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 23 kwietnia,
- przypadek w miejscowości Gadka (gm. Kołbiel, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 23 kwietnia,
- przypadek w miejscowości Mlądz (gm. Otwock, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 4 maja,
- przypadek w miejscowości Wola Rębkowska (gm. Garwolin, pow. garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 4 maja,
- przypadek w miejscowości Wola Rębkowska (gm. Garwolin, pow. garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 4 maja,
- przypadek w miejscowości Zabieżki/Augustówka (gm. Kołbiel, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 13 maja,
- przypadek w miejscowości Celestynów (gm. Celestynów, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 28 maja,
- przypadek w miejscowości Stary Helenów (gm. Łaskarzew, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 28 maja,
- przypadek w miejscowości Tarnów (gm. Wilga, powiat garwoliński), gatunek: jenot, potwierdzono: 28 maja,
- przypadek w miejscowości Józefów (gm. Józefów, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 4 czerwca,
- przypadek w miejscowości Otwock (gm. Otwock, powiat otwocki), gatunek: sarna, potwierdzono: 4 czerwca,
- przypadek w miejscowości Trzcianka (gm. Wilga, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 16 czerwca,
- przypadek w miejscowości Otwock (gm. Otwock, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 18 czerwca,
- przypadek w miejscowości Kozienice (gm. Kozienice, powiat kozienicki), gatunek: nietoperz, potwierdzono: 21 czerwca,
- przypadek w miejscowości Radom (gm. Radom, powiat radomski), gatunek: lis, potwierdzono: 21 czerwca,
- przypadek w miejscowości Otwock, (gm. Otwock, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 22 czerwca,
- przypadek w miejscowości Gózd Małęczyn, (gm. Małęczyn, powiat radomski), gatunek: lis, potwierdzono: 9 lipca,
- przypadek w miejscowości Maryno, (gm. Jedlnia Letnisko, powiat radomski), gatunek: kot, potwierdzono: 9 lipca,
- przypadek w miejscowości Sulejówek, (gm. Sulejówek, powiat miński), gatunek: lis, potwierdzono: 7 lipca,
- przypadek w miejscowości Zabieżki, (gm. Celestynów, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 9 lipca,
- przypadek w miejscowości Kolonia Zalesice, (gm. Wierzbica, powiat radomski), gatunek: lis, potwierdzono: 14 lipca,
- przypadek w miejscowości Lipowo, (gm. Wiązowna, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 16 lipca,
- przypadek w miejscowości Nadbrzeż, (gm. Karczew, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 19 lipca,
- przypadek w miejscowości Łaskarzew, (gm. Łaskarzew, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 19 lipca,
- przypadek w miejscowości Warszawa w Mazowieckim Parku Krajobrazowym (gm. Wesoła, Miasto Stołeczne Warszawa), gatunek: lis, potwierdzono: 23 lipca,
- przypadek w miejscowości Otwock (gm. Otwock, pow. otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 23 lipca,
- przypadek w miejscowości Janów (gm. Skaryszew, powiat radomski), gatunek: lis, potwierdzono: 4 sierpnia,
- przypadek w miejscowości Policzna (gm. Policzna, powiat zwoleński), gatunek: lis, potwierdzono: 2 sierpnia,
- przypadek w miejscowości Dąbrówka Warszawska (gm. Wierzbica, powiat radomski), gatunek: lis, potwierdzono: 19 sierpnia,
- przypadek w miejscowości Lipówki (gm. Pilawa, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 19 sierpnia,
- przypadek w miejscowości Radom (gm. Radom, powiat Radom) – ul. Malenicka 73, gatunek: lis, potwierdzono: 27 sierpnia,
- przypadek w miejscowości Cyganówka (gm. Wilga, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 27 sierpnia,
- przypadek w miejscowości Wołomin (gm. Wołomin, powiat wołomiński) – ul. Korsaka 2, gatunek: lis, potwierdzono: 27 sierpnia,
- przypadek w miejscowości Kąty (gm. Kołbiel, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 1 września,
- przypadek w miejscowości Góraszka (gm. Wiązowna, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 1 września,
- przypadek w miejscowości Bocian (gm. Kołbiel, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 1 września,
- przypadek w miejscowości Otwock – ul. Narutowicza (gm. Otwock, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 2 września,
- przypadek w Warszawie – okolice ul. Wiązowskiej 47 (gm. Wawer, powiat Warszawa), gatunek: lis, potwierdzono: 2 września,
- przypadek w miejscowości Pogorzel Warszawska (gm. Celestynów, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 6 września,
- przypadek w miejscowości Kruszówiec (gm. Wiązowna, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 6 września,
- przypadek w Warszawie – ul. Krajobrazowa 5 (gm. Wawer, powiat Warszawa), gatunek: lis, potwierdzono: 6 września,
- przypadek w miejscowości Brzustów (gm. Garbatka-Letnisko, powiat kozienicki), gatunek: pies, potwierdzono: 7 września,
- przypadek w miejscowości Kochów (gm. Maciejowice, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 16 września,
- przypadek w miejscowości Rębków (gm. Garwolin, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 20 września,
- przypadek w miejscowości Józefów (gm. Józefów, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 24 września,
- przypadek w miejscowości Karczew (gm. Karczew, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 24 września,
- przypadek w miejscowości Stanisławów (gm. Policzna, powiat zwoleński), gatunek: lis, potwierdzono: 24 września,
- przypadek w miejscowości Józefów (gm. Józefów, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 24 września,
- przypadek w miejscowości Żanęcin (gm. Wiązowna, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 6 października,
- przypadek w miejscowości Choiny (gm. Parysów, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 11 października,
- przypadek w miejscowości Otwock (gm. Otwock, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 11 października,
- przypadek w miejscowości Górki (gm. Osieck, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 12 października,
- przypadek w Warszawie – ul. Wolęcińska (gm. Wawer, powiat Warszawa), gatunek: lis, potwierdzono: 11 października,
- przypadek w miejscowości Goździk (gm. Górzno, powiat garwoliński), gatunek: lis, potwierdzono: 11 października,
- przypadek w miejscowości Żanęcin (gm. Wiązowna, powiat otwocki), gatunek: pies, potwierdzono: 18 października,
- przypadek w miejscowości Józefów (gm. Józefów, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 18 października,
- przypadek w miejscowości Żanęcin (gm. Wiązowna, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 18 października,
- przypadek w Warszawie – ul. Janowiecka 77 (gm. Targówek, powiat Warszawa), gatunek: jenot, potwierdzono: 18 października,
- przypadek w miejscowości Karczew (gm. Karczew, powiat otwocki), gatunek: lis, potwierdzono: 18 października,
- przypadek w Warszawie – ul. Podkowy 93 (gm. Wawer, powiat Warszawa), gatunek: lis, potwierdzono: 22 października.
